The F-word

De titel van mijn blog doet wellicht wat te sarcastisch aan. Stel je blogt over tosti's, dan noem je je blog toch ook niet 'tosti's zijn smerig'? Nou, dat komt omdat er weinig mensen zijn die tosti's daadwerkelijk smerig vinden. Er zijn echter wel veel mensen die feministen overbodig en uit de tijd vinden. Ho, wacht, waar hebben we het nu eigenlijk over? 

Feministen zijn vrouwen met kort haar, veel te grote colberts en ongeschoren oksels die leuzen op hun blote borsten schrijven en schreeuwend de straat op gaan terwijl ze theatraal hun BH van hun lijf rukken om deze vervolgens te verbranden. 

Ehm, nee. 

Nou ja, er zijn natuurlijk extreme groepen zoals elke beweging of stroming die wel heeft. FEMEN is een bekend voorbeeld van een extreme feministische groep die voldoet aan voorgaande beschrijving (NB: Er is tijdens de tweede feministische golf, rond de jaren tachtig van de vorige eeuw, slechts één mevrouw geweest die haar BH op straat heeft verbrand. Kennelijk werkte dat nogal beeldbepalend). 

Feminisme behelst echter veel meer dan dit soort extreme uitingen. Daarnaast is feminisme een fenomeen van alle tijden. Misschien denk je dat er alleen sprake was van feministische groeperingen tijdens de eerste feministische golf (1890-1910) en de tweede feministische golf (1960-1980), maar dat is niet zo. Er wordt gesproken van een golf als er sprake is van een piek. In de eerste golf was dat onder andere het verkrijgen van stemrecht voor vrouwen en in de tweede golf de vooruitgang op het gebied van anticonceptie en abortus (even kort door de bocht, hoor). Maar in de tussentijd waren er natuurlijk ook gewoon feministen actief. 
Er waren al feministische auteurs in de Middeleeuwen, al zijn het er zo weinig dat daar weinig betrouwbare informatie of publicaties over te vinden zijn. Pas rond de Verlichting kwamen sommige mensen op het idee dat vrouwen ook een ander doel in het leven konden hebben dan baren en poetsen. Een grote motivator hiervoor waren vrouwelijke vorsten. Als een vrouw het hoofd van een staat kon zijn, waarom konden vrouwelijke burgers geen eigen bezit hebben, of een erfenis ontvangen?
Een van de eerste toonaangevende publicaties over dit onderwerp kwam van de hand van Olympe de Gouges, een française die leefde ten tijde van de Franse Revolutie. Zij schreef een document met de titel De verklaring van de rechten van de vrouw en de burger. Daarin bracht ze de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen aan het licht en pleitte ze voor gelijke rechten. Helaas waren haar gedachten veel te vooruitstrevend voor die tijd. Ze werd als een on-vrouw beschouwd, die haar taken verwaarloosde en andere vrouwen in een kwaad daglicht stelde. Ze werd veroordeeld tot de guillotine.

Te vroeg dus, Madame de Gouge, maar haar werk zou later een belangrijke inspiratiebron worden voor veel vrouwelijke auteurs, die zich afvroegen waarom zij niet dezelfde kans kregen als hun vaders, broers en echtgenoten.
Maar dit soort feminisme is niet het feminisme waar wij, en dan bedoel ik vrouwen in de westelijke wereld, nog mee te maken hebben. Tijdens de colleges over vrouwen- en genderstudies hebben we vaak uren gepraat over de definitie van  the F-word. Het werkt vaak afschrikwekkend en vrouwen die zichzelf feminist noemen worden vaak niet serieus genomen. Ik heb zelf geprobeerd een definitie voor feminisme in de derde feministische golf (juist, dat is nu) op te schrijven:

Feministen pleiten voor het gelijk waarderen van mensen, naar de maatstaven van die mensen ongeacht hun sekse of gender.

Toegegeven, het bekt niet lekker. Maar, mijn definitie houdt dus in dat je mensen op hun kunnen waardeert, en niet op wat ze zijn. Feministen strijden voor gelijkheid in waardering, de een wat radicaler dan de ander.
Nu weet je, beste lezer, wat ik bedoel met feminisme. En nu bedenk je je misschien ook dat het nog helemaal niet zo'n onzin is. Nee? Houd dit dan eens in je achterhoofd als je vanavond voor de TV zit. Voorbeelden in overvloed. Neem nou de serie Elementary, een serie over Sherlock Holmes. De van oorsprong wat stijve en conservatieve dokter John Watson is veranderd in een vrouw (jawel, Joan Watson) met een fantastisch uiterlijk en cup C. Kijk een keer met aandacht naar een reclameblok en je struikelt over de voorbeelden.

Heb je trouwens weleens in de gaten gehad dat vrouwen vaker in hun huiskamer geïnterviewd worden en mannen vaker in een werkomgeving? Of dat bij vrouwelijke politici veel vaker aandacht wordt geschonken aan de gezinssituatie dan bij hun mannelijke collega's (terwijl die vaak ook gewoon kinderen hebben)? En als je beste vriend zegt dat hij een afspraak heeft bij de neuroloog, wat zie je dan voor je? Een vrouw van rond de dertig met een korte blonde coupe en een vlot jurkje? Of een man met een baard en een doktersjas?