Gender

Geen enkele lezer vindt dat vrouwen geen topfuncties in bedrijven zouden mogen hebben, daar twijfel ik niet aan. Ook zullen er weinig mensen een bezwaar tegen hebben dat onze huidige minister van Defensie een vrouw is. Dat is allemaal hartstikke normaal.
Kennelijk denken sommige mensen dat ik ervoor pleit om verschillen tussen man en vrouw volledig te verwijderen. Dat is niet zo. Mannen en vrouwen zijn verschillend en het is onmogelijk om dat te ontkennen. Mannen zijn fysiek sterker, vrouwen zijn gevoeliger, mannen zijn chaotischer, vrouwen zijn meer georganiseerd en ga zo maar door.

Er is een belangrijk verschil tussen de termen gender en geslacht. Het gaat hier om cultuur versus natuur. Uiteraard zijn er twee verschillende geslachten, je wordt geboren als man of als vrouw. Dat hier verschillen tussen zitten lijkt me duidelijk. Ik denk dat we allemaal heel erg blij zijn met deze fysieke verschillen. Heel erg blij.
Met gender worden alle niet-biologische kenmerken bedoeld die worden toegeschreven aan mannen en vrouwen volgens de maatschappij. Het gaat dus niet om hetgeen er tussen je benen hangt (of niet) maar om sociale en culturele definities van mannelijkheid en vrouwelijkheid. Misschien niet onbelangrijk om te vermelden: de term gender, en dus ook het idee dat er meer dan alleen biologische verschillen zijn, bestaat pas sinds de jaren zestig van de vorige eeuw. Een vrij nieuwe term dus die ook nog eens continu van betekenis verandert. 

Wat zijn voorbeelden van gender? Dat lijkt me vrij duidelijk: een meisje speelt met poppen, een jongen speelt met auto's. Een meisje draagt een rokje, een jongen draagt een broek. Een meisje houdt van roze, een jongen houdt van blauw. Het zijn als het ware, bij gebrek aan een beter woord, regels over hoe je een man of een vrouw moet zijn. We hebben vaak niet door dat die regels er zijn, we nemen ze voor vanzelfsprekend aan. Gelukkig zijn dit soort genderpatronen aan verandering onderhevig. Het is allang niet meer raar om als meisje op voetbal te zitten, of als jongen op ballet. Ook leuk om te weten: Toys 'R Us United Kingdom heeft onlangs besloten  een genderneutrale marketingstrategie in te zetten. Dus geen roze fietshelmen meer voor meisjes aan de ene kant en blauwe voor jongens aan de andere kant, maar gewoon de hele mikmak door elkaar en met allerlei andere kleuren erbij. 

Maar we zijn er nog lang niet. 

Het stoort mij dat een foto als deze, van een jongetje dat roze ballerina's aantrekt voor zijn eerste schooldag, het landelijke nieuws haalt in de Verenigde Staten. Het stoort mij dat de ouders - oh pardon, de moeder - van dit jongetje scheef aangekeken wordt op het schoolplein omdat ze haar zoon homo 'maakt'. Het stoort mij dat er zoiets bestaat als papa-dag, want heeft iemand ooit van de term mama-dag gehoord? Nee. Papa-dag is de dag dat de kindjes, bij wijze van uitzondering, niet bij mama zijn, maar bij papa. 

Ik zeg niet dat alle jongens ineens roze fietshelmen moeten gaan dragen en meisjes met G.I. Joe moeten gaan spelen. Ik zeg ook niet dat alle mannen onmiddellijk parttime moeten gaan werken. Het punt is dat het niet raar moet zijn als ze dat wel gaan doen. Dat een meisje van zeven een dag na Sinterklaas op school komt met haar cadeaus, en dat haar vriendinnetjes haar niet raar aankijken als ze een Action-man mee heeft genomen in plaats van een Barbie. 
Dit is maar een fractie van de enorme hoeveelheid aan rolpatronen en stereotypen met betrekking tot mannen en vrouwen. Onbewust zitten die in heel veel hoofden en dat moet eruit. Vind ik. Ik zeg niet dat er geen enkele man is op de wereld die liever voor de kindjes zorgt terwijl moeders aan het werk is. Ik zeg ook niet dat vrouwen die graag huisvrouw willen zijn dat niet zouden moeten willen. Iedereen moet kunnen doen wat hij of zij zelf wil en dat kan ook, zeker in Nederland. Maar zodra er buiten de lijntjes van het rollenpatroon gekleurd wordt komt er commentaar. 
Nee, dat is niet overal zo. Het is onmogelijk om niet te generaliseren, maar het is wel mogelijk om alles te problematiseren. Want dat doe je als je studeert aan de faculteit Geesteswetenschappen. Ja, je kunt je er gewoon niets van aantrekken en dan is er geen man overboord. Niemand gaat er dood aan. Laat het gaan, mannen en vrouwen zullen nooit op dezelfde trede staan. Maar dat is zonde. Ik vind dat het tijd is voor een derde feministische golf.  Dat niemand meer vreemd opkijkt als je autodealer een vrouw is.